Kalendarz szczepień

Szczepienia obowiązkowe są prowadzone zgodnie z aktualnym programem szczepień od chwili narodzin dziecka aż do 19. roku życia. W Polskim Kalendarzu Szczepień Ochronnych wśród szczepień obowiązkowych dominują szczepionki monowalentne – pojedyncze.

Obecnie do grupy szczepień obowiązkowych należą szczepienia przeciwko: gruźlicy, błonicy, krztuścowi, polio (poliomyelitis), odrze, śwince, różyczce, tężcowi, wzw typu B (wirusowemu zapaleniu wątroby typu B) oraz przeciwko zakażeniom Hib. Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne.

Kalendarz szczepień

W Polsce dokumentem regulującym kwestię szczepień jest Program Szczepień Ochronnych (PSO). Zawiera on listę szczepień obowiązkowych (bezpłatnych) oraz zalecanych (płatnych). Program Szczepień Ochronnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych jest aktualizowany każdego roku. Każde dziecko powinno otrzymać przewidziane dla niego w PSO szczepienia zalecane, ale ze względu na ograniczone środki finansowe nie są one refundowane przez Państwo.

Umieszczenie szczepionki na liście zalecanych przez PSO nakłada na każdego lekarza obowiązek informowania rodziców o możliwości jej zastosowania i płynących z tego korzyściach.

Wiek Szczepienie przeciw Uwagi





























1 rok życia		 w ciągu 24 godzin po urodzeniu WZW typu B - domięśniowo (pierwsza dawka)
GRUŹLICY - śródskórnie szczepionką BCG		 Szczepienie noworodków przeciw gruźlicy oraz przeciw WZW typu B powinno być wykonane jednocześnie lub w innym możliwym terminie przed wypisaniem dziecka z oddziału noworodkowego.
2 miesiąc życia (7-8 tydzień) WZW typu B
-domięśniowo (druga dawka)


BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (pierwsza dawka)
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP		 Drugą dawkę szczepionki WZW typu B należy podać w 7-8 tygodniu życia jednocześnie z pierwszą dawką szczepionki DTP, a dawkę trzecią na przełomie 6 i 7 miesiąca życia.


Trzy dawki szczepienia podstawowego DTP podawane są w odstępach 6-8 tygodniowych.
Dzieciom z przeciwwskazaniami do szczepienia przeciw krztuścowi szczepionką pełnokomórkową (DTPw) należy zastosować domięśniowo szczepionkę bezkomórkową (DTaP) w cyklu obowiązkowego szczepienia DTP. W przypadku orzeczenia przeciwwskazania do szczepienia przeciw krztuścowi należy zastosować szczepionkę DT według wskazania producenta.
  Zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b – domięśniowo lub podskórnie (pierwsza dawka) Trzy dawki szczepienia podstawowego HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b podawane są w odstępach 6-8 tygodniowych*. Szczepionkę przeciw HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b można stosować jednocześnie z innymi szczepionkami np. DTP, IPV, WZW typu B, ale w oddzielnych injekcjach lub w postaci preparatów skojarzonych np. DTaP-HIB, DTP-IPV-HIB, DTaP-IPV-HIB, DTaP-IPV-HIB-HBV – preparaty te nie są finansowane ze środków znajdujących się w budżecie ministra właściwego do spraw zdrowia.
3-4 miesiąc życia ( po 6-8 tygodniach * od poprzedniego szczepienia) BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (druga dawka)
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP

POLIOMYELITIS
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa)
(pierwsza dawka)

zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b
- domięśniowo lub podskórnie (druga dawka)		 Szczepienie przeciwko POLIOMYELITIS dzieci w pierwszym roku życia – pierwsze dwie dawki – szczepionka inaktywowana IPV. Pierwsza dawka na przełomie 3 i 4 miesiąca życia podawana jest jednocześnie z drugą dawką szczepionki DTP. Druga dawka w 5 miesiącu życia podawana jest jednocześnie z trzecią dawką szczepionki DTP.
5-6 miesiąc życia ( po 6-8 tygodniach * od poprzedniego szczepienia) BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (trzecia dawka)
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP

POLIOMYELITIS
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa) druga dawka

zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b
- domięśniowo lub podskórnie (trzecia dawka)		  
7 miesiąc życia WZW typu B – domięśniowo (trzecia dawka)  


2 rok życia		 13-14 miesiąc życia ODRZE ŚWINCE RÓŻYCZCE – podskórnie żywą szczepionką skojarzoną (pierwsza dawka) Podawane w wywiadzie przebycie zachorowania na odrę, świnkę lub różyczkę nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, należy ją podać po upływie co najmniej 4 tygodni od wyzdrowienia.









2 rok życia		 16-18 miesiąc życia BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (czwarta dawka)
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP

POLIOMYELITIS
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa) (trzecia dawka)

zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b
- domięśniowo lub podskórnie		 Czwarta dawka, uzupełniająca szczepienia podstawowego DTP i trzecia dawka uzupełniająca szczepienia podstawowego przeciw polio. Dzieci z przeciwwskazaniami do podania preparatu zawierającego komórkowy komponent krztuśca, które w pierwszym roku życia otrzymały trzy dawki DtaP, należy zaczepić domięśniowo czwarta dawką DTaP









Czwarta dawka uzupełniająca szczepienia podstawowego przeciw HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b.






okres przedszkolny		 6 rok życia BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI
domięśniowo szczepionką DTaP zawierającą bezkomórkowy komponent krztuśca

POLIOMYELITIS
- doustnie szczepionką OPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa)		 Pierwsza dawka przypominająca szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi. (komponent bezkomórkowy)





Pierwsza dawka przypominająca - szczepionka atenuowana OPV


Szkoła podstawowa i gimnazjum		 10 rok życia ODRZE ŚWINCE RÓŻYCZCE
– podskórnie żywą szczepionką skojarzoną (dawka przypominająca)		  





Szkoła podstawowa i gimnazjum		 14 rok życia WZW typ B
- domięśniowo, 3 -krotnie w cyklu 0, 1, 6 miesięcy




BŁONICY TĘŻCOWI
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką Td		 Dotyczy wyłącznie tych osób, które nie były uprzednio szczepione podstawowo w ramach szczepień obowiązkowych lub zalecanych. Nie przewiduje się podawania dawek przypominających.



Druga dawka przypominająca

Szkoła ponadpodstawowa		 19 rok życia lub ostatni rok nauki w szkole BŁONICY TĘŻCOWI
- podskórnie lub domięśniowo szczepionką Td		 Trzecia dawka przypominająca. Nie powinna być podana wcześniej, niż po upływie 5 lat od ostatniej dawki szczepionki Td.
Źródło: Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego

Szczepienia ochronne osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie:

Szczepienie przeciw Osoby podlegające szczepieniu Uwagi
WZW typu B
-domięśniowo
  1. Osoby wykonujące zawody medyczne narażone na zakażenie.
  2. Uczniowie średnich i policealnych szkół medycznych, studenci akademii medycznych i innych uczelni wyższych kształcących na kierunkach medycznych, w ciągu pierwszego roku szkolnego akademickiego.
  3. Osoby z bliskiego otoczenia chorych na WZW typu B i nosicieli HBV (domownicy oraz osoby przebywające w zakładach opiekuńczych, wychowawczych i zakładach zamkniętych).
  4. Chorzy z przewlekłym uszkodzeniem nerek, zwłaszcza osoby dializowane oraz z przewlekłym uszkodzeniem wątroby o etiologii wirusowej, autoimmunologicznej, metabolicznej lub alkoholowej, w szczególności z przewlekłym zakażeniem HCV.
  5. Zakażeni HIV a także dzieci z wrodzonym lub nabytym defektem odporności.
  6. Osoby przygotowane do zabiegów wykonywanych w krążeniu pozaustrojowym.
 Szczepienia podstawowe według schematu: 0; 1; 6 miesięcy życia. Nie należy szczepić osób uprzednio zaszczepionych podstawowo przeciw WZW typu B.
U osób zdrowych szczepień przypominających nie przewiduje się.

Schemat szczepienia według wskazań lekarza oraz producenta.
Przewiduje się dawki przypominające szczepionki dla osób z chorobami przewlekłymi, zwłaszcza osób dializowanych oraz z niedoborami odporności. U tych osób należy stosować dawki przypominające w celu utrzymania stężenia przeciwciał anty HBs powyżej poziomu ochronnego (10j.m./l).
Zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b
- domięśniowo lub podskórnie		 Dzieci do ukończenia 2 roku życia niezaszczepione w schemacie podstawowym od 2 miesiąca życia - dawkowanie według wskazań producenta szczepionki. Cykl szczepień należy dla wieku dziecka, dawkowanie według wskazań producenta. Można stosować jednocześnie z innymi szczepionkami np. DTP, IPV. WZW typu B, ale w oddzielnych iniekcjach lub w postaci preparatów skojarzonych np. DTaP-HIB, DTP-IPV-HIB, DTaP-IPV-HIB, DTaP-IPV-HIB-HBV
- preparaty te nie są finansowane ze środków znajdujących się w budżecie ministra właściwego do spraw zdrowia.
Zakażeniom STREPTOCOCCUS PNEUMONIAE
- domięśniowo lub podskórnie		 Przeciw pneumokokom:
  1. dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia po urazach i z wadami ośrodkowego układu nerwowego przebiegającymi z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego lub chorujące na:

    a). przewlekłe choroby serca z niewydolnością układu krążenia,
    b). schorzenia-immunologiczno-hematologiczne,
    c).małopłytkowość idiopatyczną,
    d). ostra białaczkę, chłoniaki, sferocytozę wrodzoną,
    e). asplenię wrodzoną lub po splenektomii,
    f). zespół nerczycowy o podłożu genetycznie uwarunkowanej strukturoaptii,
    h). zakażone HIV,
    i). przed planowanym przeszczepem lub po przeszczepie szpiku, narządów wewnętrznych lub wszczepieniu implantu ślimakowego;
  2. dzieci przedwcześnie urodzone do ukończenia pierwszego roku życia chore na dysplazję oskrzelowo-opłucną.
 Dawkowanie i cykl szczepień według wskazań producenta szczepionki.
BŁONICY
- podskórnie szczepionką monowalentną (d, D) lub skojarzoną ze szczepionką przeciw tężcowi (Td, DT)
  1. Ze wskazań indywidualnych.
  2. Osoby ze styczności z chorymi na błonicę.
  3. W zależności od sytuacji epidemiologicznej.
 Obowiązek szczepień ochronnych może zostać nałożony w zależności od stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw zdrowia lub wojewodę (art. 46 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).
OSPIE WIETRZNEJ
- domięśniowo lub podskórnie		 Przeciw ospie wietrznej:
  1. dzieci do ukończenia 12 roku życia:
z upośledzeniem odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby,
- z ostrą białaczką limfoblastyczną w okresie remisji,
- zakażone HIV,
-przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią,
  1. dzieci do ukończenia 12 roku życia z otoczenia osób określonych w lit. a - które nie chorowały na ospę wietrzną.
 Dawkowanie według wskazań producenta szczepionki.
DUROWI BRZUSZNEMU
- podskórnie szczepionką monowalentną (Ty) lub skojarzoną ze szczepionka przeciw tężcowi (TyT)
  1. Ze wskazań indywidualnych.
  2. W zależności od sytuacji epidemiologicznej.
 Obowiązek szczepień ochronnych może zostać nałożony w zależności od stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw zdrowia lub wojewodę (art. 46 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).
WŚCIEKLIŹNIE
-domięśniowo lub podskórnie
  1. Ze wskazań indywidualnych.
  2. Osoby podejrzane o zakażenie wirusem wścieklizny.
  
TĘŻCOWI
-podskórnie
  1. Ze wskazań indywidualnych.
  2. Osoby narażone na zakażenie tężcem.
  3. W zależności od sytuacji epidemiologicznej.
 Obowiązek szczepień ochronnych może zostać nałożony w zależności od stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw zdrowia lub wojewodę (art.46 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażenia i chorób zakaźnych u ludzi).
Dawkowanie według wskazań producenta szczepionki.
Zakażeniom NEISSERIA
MENINGITIDIS
- domięśniowo lub podskórnie
  1. Ze wskazań indywidualnych.
  2. W zależności od sytuacji epidemiologicznej.

Obowiązek szczepień ochronnych może zostać nałożony w zależności od stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw zdrowia lub wojewodę (art. 46 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).
Źródło: Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego

©2010- Medica | Wszelkie prawa zastrzeżone